Hoe wordt een overledene vervoerd?
Elke overledene wordt minimaal één keer vervoerd namelijk naar het crematorium of de begraafplaats, met eventueel een tussenstop voor de afscheidsbijeenkomst. In veel gevallen wordt een overledene eerst overgebracht naar een opbaarlocatie. Hoe het vervoer van een overledene in zijn werk gaat en welke keuzes je daarin kan maken lees je hieronder.
Een overledene wordt praktisch altijd vervoerd of overgebracht met een rouwauto. Voor het overbrengen naar een uitvaartcentrum, direct na het overlijden, wordt ook wel gebruik gemaakt van een speciale overbrengauto. De overledene zelf ligt op een brancard, in een kist of ander omhulsel. Op de dag van de uitvaart zijn nabestaanden zijn vrij om te kiezen met welk vervoermiddel de overledene naar de begraafplaats of crematorium wordt gebracht.
Voor de laatste gang op de dag van de uitvaart kun je kiezen voor een rouwauto of een ander vervoermiddel dat symbolisch meer past bij het leven van de overledene.
Is het belangrijk hoe een overledene wordt vervoerd?
Stel, een van je ouders overlijdt in een verzorgingshuis en moet worden opgebaard in een uitvaartcentrum, dan wil je dat dit vervoer respectvol en probleemloos verloopt. Je bent emotioneel en in je hoofd nog helemaal niet bezig met wat er allemaal geregeld moet worden. Dan is het fijn als de uitvaartverzorger passend vervoer regelt.
De uitstraling van een traditionele rouwauto kan ook belangrijk zijn. Een rouwauto in het straatbeeld wordt door iedereen herkend en dwingt een gevoel van respect af. En als het verkeer dat toelaat een passende reactie van andere weggebruikers. Dat kan je als nabestaande een bijzonder gevoel geven. “De wereld staat even stil voor onze overledene”
Behalve respectvol kan deze laatste rit ook betekenisvol zijn door voor een vervoermiddel te kiezen dat past bij de overledene. Bijvoorbeeld een loopkoets als de overledene veel van wandelen hield of milieubewust was, een motor met zijspan voor een echte motor fan of samen in de uitvaartbus als het gezelschap hecht was met de overledene. Er zijn veel mogelijkheden om de laatste rit een persoonlijk onderdeel te laten zijn van het afscheid.
Wat zijn de regels voor het vervoer van een overledene in Nederland?
Je zou het misschien wel verwachten, maar er zijn er geen wettelijke regels hóe je een overledene binnen Nederland vervoert. Nabestaanden zijn vrij om te kiezen met welk vervoermiddel zij dat willen doen.
Er is wel een regel voor wanneer. Pas als een arts de overledene heeft gezien en een verklaring van een natuurlijk overlijden heeft afgegeven, mag de overledene overgebracht worden. Bij een niet-natuurlijk overlijden mag het als de Officier van Justitie het lichaam heeft vrijgegeven.
Er gelden ook verkeersregels voor een rouwstoet. Waarvan de belangrijkste is dat een rouwstoet alleen voorrang heeft op een gelijkwaardige kruising en alleen als alle auto’s rouwvlaggen voeren. Wat er precies mag en in welke situaties lees je in mijn blog Heeft een rouwstoet voorrang?
Hoe wordt een overledene naar het mortuarium of opbaarlocatie gebracht?
Als een overledene niet kan of mag blijven op de locatie van overlijden, dan moet het lichaam worden overgebracht naar de locatie waar wordt opgebaard. Bijvoorbeeld naar een uitvaartcentrum. Doorgaans regelt de uitvaartverzorger dit vervoer. Hiervoor wordt een rouwauto of overbrengauto ingezet.
Deze auto’s zijn hiervoor speciaal uitgerust en ingericht met allerlei materialen om de overledene te kunnen verzorgen en vervoeren.
Het is niet verplicht om van deze auto’s gebruik te maken, maar in deze situatie wel de meest respectvolle en makkelijkste manier. Meestal gebeurt dit kort na het overlijden. Als nabestaande word je dan vooral in beslag genomen door het verlies en alle emoties die dat met zich meebrengt.
Soms is de conditie van de overledene dusdanig dat professionele verzorging op zijn plaats is. Verzorgers tillen de overledene zorgvuldig van het bed op de brancard of in de kist en vervolgens in de rouwauto. Zij hebben de spullen en ervaring om dat respectvol en zo goed mogelijk te doen.
Het is dus niet verplicht, maar in deze situatie wel het meest geschikt.
Repatriëring overledene naar Nederland
Als iemand in het buitenland overlijdt dan moet het stoffelijk overschot gerepatrieerd worden naar Nederland. Of naar het buitenland als iemand hier is overleden die in het buitenland begraven moet worden.
Dat vervoer gaat per rouwauto of per vliegtuig. Bij internationaal vervoer moet de rouwauto aan specifieke eisen voldoen en gekeurd zijn door de RDW. Dat mag dus niet met eigen vervoer.
Afhankelijk uit of naar welk land de overledene vervoerd moet worden, moet er aan veel meer formaliteiten worden voldaan dan bij een overlijden in Nederland.
Hoe gaat het rouwvervoer naar de uitvaart locatie?
Er is geen rouwauto nodig op de dag van de uitvaart als de overledene al in het crematorium is of op de begraafplaats. Steeds vaker is er ook een uitvaartcentrum in hetzelfde gebouw als het crematorium. Dan wordt de overledene klaargezet in de aula of begeleidt de familie de overledene zelf naar de aula.
Is de overledene ergens anders opgebaard dan is er wel vervoer nodig. Meestal wordt hiervoor een rouwauto ingezet. Die is speciaal voor dit doel gebouwd en ingericht. Zo is er voldoende ruimte voor de kist, de bloemen en materialen die hierbij gebruikt worden.
Je kunt ook voor een ander vervoermiddel kiezen. De overledene ligt al in de kist, mand of een ander omhulsel en is relatief makkelijk te verplaatsen en te vervoeren.
Ik noemde al de uitvaartbus, loopkoets en motor met zijspan, die verwijzen naar het leven van de overledene. Zo wordt de laatste rit een bijzonder eerbetoon aan de overledene. Voor jou als nabestaande kan dat een bijzondere toevoeging zijn aan het afscheid.
Bijzonder rouwvervoer
Er valt tegenwoordig veel te kiezen. Je uitvaartverzorger beschikt over de traditionele modellen en kleur rouwauto’s. Hij of zij weet ook waar en hoe bijzonder rouwvervoer te huur is en hoe die in te zetten.
Lijkwagen
Een rouwauto wordt ook wel lijkwagen genoemd. Ik zal dat woord verder niet gebruiken, omdat ik het een afstandelijk woord vind. Je zet liever een rouwauto in voor je geliefde overledene dan een lijkwagen. Ik gebruik dus liever rouwauto.
Kies je voor een rouwauto, dan heb je veel keus. Er zijn de gangbare modellen Mercedes en Cadillac in de gebruikelijke kleuren zwart, wit, antracietgrijs of zilvergrijs. Minder gangbaar zijn de rouwauto’s van Volvo en de elektrische Tesla.
Bijzonder rouwvervoer
Onder het bijzondere rouwvervoer vallen o.a. de mini Cooper, Landrover, Citroën DX, Volkswagen bus T2, Cadillac open uitvoering en GMC-uitvaarttruck
Laat je het idee van een rouwauto los dan heb je ook heel verschillende mogelijkheden.
Ongemotoriseerd vervoer van een overledene kan met een rouwfiets (een fiets met een lage platte kar erachter), bakfiets, loopkoets, rouwkoets of paard en wagen.
Bij gemotoriseerd vervoer moet je naast de uitvaartbus en motor met zijspan ook denken aan een truck, Volkswagenbusje T2, caravan of camper.
In een boot over water kan ook.
Niet elke uitvaartondernemer beschikt over al deze middelen. Mits beschikbaar zijn ze wel allemaal te huur en inzetbaar in heel Nederland. Hou er rekening mee dat dit extra kosten met zich meebrengt. Hoe exclusiever de auto of ander vervoermiddel hoe hoger de huur. Daar komen de extra voorrijkosten nog bij. Vraag hiernaar, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.
Rouwvervoer – Uit de praktijk
Om je een voorbeeld te geven hoe het vervoer op de dag van de uitvaart kan als je er de tijd voor neemt en er de financiële middelen voor hebt.
In de tijd dat ik uitvaartondernemer was heb ik een uitvaart verzorgd waarbij de overledene thuis opgebaard lag. Op de dag van de uitvaart werd hij in zijn kist door vrienden uit huis gedragen en in de rouwauto getild. De auto bracht de overledene een stukje verderop naar de kade waar de rest van een select gezelschap stond te wachten bij de boot die klaarlag. De overledene werd aan boord getild voor een tocht over de singel. Al varend deelden ze hun herinneringen. Bij de aanlegplek stond de rouwauto klaar om zijn weg te vervolgen naar een bijzondere locatie voor de overledene, waar de afscheidsbijeenkomst met de andere genodigden werd gehouden. Na afloop werd de overledene in kleine kring met de rouwauto naar de begraafplaats gebracht.
Deze gang met vooral de tocht over het water en door de stad pasten helemaal bij deze overledene, waardoor de laatste reis van deze overledene een belangrijk onderdeel was van het hele afscheid voor zijn nabestaanden.
Overledene vervoeren met eigen auto
Een heel andere mogelijkheid om een overledene te vervoeren is met eigen vervoer.
Heb je een auto, bus of camper die groot genoeg is, dan mag dat ook. Als je zoveel mogelijk in eigen hand wil houden dan is dit een mooie manier om het vervoer te regelen.
Lees hier meer over onder ZELF DOEN.
ZELF DOEN – rouwvervoer
Zelf het vervoer van een overledene regelen kun je op twee manieren uitleggen.
- Door zelf een van de bestaande vervoermiddelen te regelen en eventueel zelf te besturen of te begeleiden
- Door je eigen vervoer in te zetten
Zelf een vervoermiddel regelen
Je kunt eenvoudig zelf een vervoermiddel regelen door zelf een loopkoets, rouwfiets of bakfiets te huren. Online kun je de ondernemers of verhuurbedrijven vinden. Je belt het bedrijf met de vraag of je als particulier kunt huren.
Je moet een goed beeld hebben van het verloop van de dag en tijdstippen waar je het vervoermiddel wil hebben, hoeveel tijd de rit in beslag neemt en wanneer het waar opgehaald kan worden. Dit is voor de planning van zowel het verhuurbedrijf als voor je eigen planning noodzakelijk.
De leverancier komt op de afgesproken dag en tijd het vervoermiddel bezorgen en ook weer ophalen. Dat is bij de prijs inbegrepen.
Tegenwoordig worden de meeste vervoermiddelen en steeds vaker ook traditionele rouwauto’s verhuurd aan particulieren.
Vergeet niet tevoren een kostenopgave te vragen.
TIP
Verhuurt een bedrijf niet aan particulieren, maak dan gebruik van mijn advies en ondersteuning.
Eigen vervoer
Als je auto groot genoeg is mag je de overledene ook zelf vervoeren. Bijvoorbeeld met een stationwagen, een busje of camper. Misschien wil een goede vriend of vriendin zijn of haar auto inzetten.
Meet van tevoren goed op of de kist of ander omhulsel past. Let ook op de hoogte. En zorg dat je de kist goed vastzet, zodat die niet kan schuiven of kantelen tijdens het rijden.
TIP
Oefen van tevoren met de lege kist hoe je die het makkelijkst en zo horizontaal mogelijk in de auto krijgt. Een rouwauto heeft rollers waarop de kist makkelijk de auto inrolt. Misschien kun je zelf iets dergelijks creëren. Kijk ook waar en hoe je de kist vast kunt maken.
TIP
Meld bij het crematorium of de begraafplaats dat je de overledene met eigen vervoer komt brengen. Dan zijn ze op de hoogte.
Conclusie
Een overledene wordt vervoerd op een brancard of in de kist of een ander omhulsel naar keuze. De rit vlak na het overlijden wordt uit praktische overwegingen met professioneel overledenenvervoer gedaan.
Het gevoel om alles zo persoonlijk en zoveel mogelijk in eigen hand te houden door een alternatief vervoermiddel in te zetten, komt tot uiting in de laatste rit op de dag van de uitvaart.
Kies wat het beste bij je past. Een traditionele rouwauto of een vervoermiddel dat iets symboliseert uit het leven van de overledene. Er zijn veel verschillende manieren mogelijk.



